ЕДНО И ПОЛ ПАТУВАЊЕ, Мањола Наси

СЕСТРИ

Јас сум третата сестра,
таа што се омажи далеку.

Триаголникот е најиздржливата форма во природата.
Силата подеднакво се распространува.

И потоа, се знае што велат бајките.

Без борбените принцови и без маќеите,
ни преостануваше сосем мал избор.

Ноќе нема да нè видите на небо
во лет, со планови и со клетви
(не мислете дека не можеме).

Сега трите сме седокоси.
Нашите деца пораснаа.

Ја мешаме супата до зори.
Секоја со себе донесува тоа што може:
некогаш месо, некогаш крв, некогаш сол,
а некогаш само празни раце.
Потоа се разидуваме пред да зазори.

Бајките со право предупредуваат.
Силата подеднакво се распространува.

 

МОСТ

Овде има мост и се гледам себеси
како се нишам на него.
Водата, небото, попладневната светлина, дрвјата,
пукнатините меѓу темните и мовливи камења,
вилински коњчиња, ветрето што го создаваат со крилцата.

На брегот крај реката нема жива душа.

Мостот е овде и јас се нишам на него
како дете во лулка, што се надева дека ќе порасне.
Но јас сум пресекот меѓу она што бев и ништото,
неповолното минато,
каде што сегашноста е во небрано.

Имплицитните ветувања вредат помалку од изречените.

Мостот сум јас, и јас сум мостот.
Тоа што започна како обично жртвување
со ѕидање, за да не се урне мостот
ми даде крута слобода
по желба, да не пропаднам ниту јас,
сега кога треба само камења да носам.

Овде веќе никој не поминува, но мостот стои.

 

ЗМИЈА

Таму од каде што доаѓам
велат дека змијата не смее да се вознемирува,
да не ѝ се попречува патот,
да не ѝ се уништува гнездото.

Треба да се живее
со неа,
со главата свртена настрана,
да се гледа само „под око“,
за секој случај, да не нападне.

Само зиме,
кога ќе замрзне под каменот,
злото не гледа
и не се одмаздува.
Тогаш најди ѝ го скривалиштето
и убиј ја.

Не знам колку поколенија
живееле така.
Повремените каснувања им ја затруле крвта.

Молчаливо и тивко го чекале
вистинското годишно време,
вистинскиот момент,
гнездото без младенчиња.

Змијата во тие краишта се чувствува безбедно.
Си ја менува кожата пред нив
небаре ракавица што предизвикува на дуел
низ дворовите
си пее шепотливи песни.

Тие ја чекаат
месечевата моќ на нивните плеќи.
А знаат ли дека во снегот
убиваат веќе мртва змија?

 

РАСПРАВА

Ние сме добрите, но што разбираме ние?
Нашите очи не умеат да ги разликуваат
длабочините на злобата.

Во аглите на длабоките пештери,
го гледаме само древното прибежиште,
исто како што на крајот од секоја бездна
го гледаме копнежот за далечините.

Ние сме добрите, но како би можел нашиот ум да го разбере
триењето рацете на непредизвиканото зло,
алчноста на веќе заситениот волк?

Нашиот свет знае само за сонце и сенка.
Збунети сме пред лицето на темнината.

 

СРЕЌА

Среќата не е интересна;
поточно, среќата на другите.
Замисли си филм
во кој цели 90 минути
никој не е убиен, никој не плаче, никој не се вознемирува,
ни најмалку.

Или роман, во кој на 200 страници
нема ниту еден единствен конфликт, ниту навестување.
Луѓето се будат наутро,
љубезни се, не размислуваат премногу,
ниту, пак, премногу се трудат,
дарежливи се без молба
и прифаќаат без двоумење.

Или песна, во која нотите на среќата
не одѕвонуваат ниту прекратко,
ниту предолго
за да се посомневаш во она што го велат.
Само нежно треперат, и го протресуваат воздухот
доволно за да ги оживеат светлата и боите,
а потоа се претопуваат.

Види, среќата се прифаќа само во бајките,
но и во нив, секогаш се споменува дури на самиот крај,
како ненадејно да удриш со лице
во студен ѕид што не вреди да се помине
ниту со поглед.
Се вели „среќно“,
гласот се стишува, завесата се спушта.

Препев од албански: Моника Митрева
Книгата е во издание на ПНВ Публикации.

МАЊОЛА НАСИ (1982) е албанска поетеса и преведувачка од Тирана, добитничка на наградата „Кристал Виленица“ во 2019 г. во Словенија. Била стипендистка на програмата за истакнати истражувачи „Фулбрајт“, докторирала книжевност на Универзитетот во Тирана, каде што и предава од 2008 година. Во 2000 година ја доби Националната награда за поезија од Министерството за образование на Албанија. Авторка е на стихозбирките „Сонет на есента“ (2002) и „Едно и пол патување“(2018), за која ја освои наградата за најдобра поетска збирка за 2018 година од платформата „Букинист“. Учествувала на многу книжевни настани, фестивали и резиденции, а гостуваше и на „Поетска ноќ во Велестово“ во 2022 година. Освен на албански јазик, избори од нејзините песни се објавени во антологии и литературни списанија на англиски, на италијански, на словенечки, на грчки, на македонски, на српски и на други јазици. Превела низа значајни автори од англиски на албански јазик, а превела и дела од албански автори на англиски јазик.

Проектот „Шири поезија, не страв“ е финансиран од Министерството за култура                     на Северна Македонија